Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan geçen hafta Reuters haber ajansına “Türk ürünlerinin gayri resmî boykot edildiğine ilişkin hiçbir veri yok. Türkiye ile iyi ve mükemmel ilişkilere sahibiz” demiş olsa da ihracatçı birliklerinin üyelerine gönderdiği yazıyla Suudi Arabistan’ın ambargosunun gayrı resmilikten resmiyete dönüştüğü ortaya çıkmıştı. 13 Kasım 2020 tarihli yazıda, “T.C Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nden alınan bir yazıda, Riyad Ticaret Müşavirliğimizden alınan bir e-postada, Suudi Arabistan’ın Ankara Büyükelçiliği’nden alınan bir Nota’ya atıfla, ülkemizden kırmızı et ve ürünleri, beyaz et ve ürünleri, su ürünleri, yumurta ve bal ve bunların ürünleri ile süt ve anne sütü alternatifi olan aromaların ithalatının 15 Kasım tarihinden itibaren askıya alındığı ifade edilmektedir” denildi.
ZORLUK ÇIKARIYORLAR
Suudi Arabistan’ın önemli bir pazar olduğunu ifade eden Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu, Türk mallarına uygulanan boykot nedeniyle sıkıntı yaşadıklarını anlattı. Külahçıoğlu, “2 aydır üstü kapalı ambargo uygulanıyor, ithalatçı firmalara sözlü olarak bildirimde bulunuyorlar. ‘Türkiye’den mal almayın’ diyorlar. Resmi bildirim yok, ithalat yaparım diyenlere gümrüklerde engel çıkarıyorlar, geciktiriyorlar” dedi. Külahçıoğlu, raflardan çıkıldığında yeniden girmenin zor olacağını, on yıllardır Türk makarnasının bu pazarda önemli yer edindiğini, Ticaret Bakanlığı’nın bir an önce bu sorunu çözmesini istedi. Sadece Suudi Arabistan’ın değil, Dubai gibi başka ülkelerin de resmi olmayan ambargo uygulamalarından endişeli olduklarını dile getiren Külahçıoğlu, “Mısır ve Irak da Türk makarnasına, gıda ürünlerine zorluk çıkarıyor. Bunlar da önemli pazarlarımız. Bu ambargo ticari değil siyasi” dedi.
FIRSATA ÇEVİRELİM
Gaziantep Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım ise Suudi Arabistan boykotunun hem ihracatçıyı hem de ithalatçıyı tedirgin ettiğini belirterek, “Plastik hammaddesi polipropileni oradan ithal ediyorduk. Aramızda yıllardır süren düzgün bir ticaret vardı. 4-5 aydır adı konulmamış bir ambargo uygulanıyor. Makarna, bitkisel yağlar, un, bisküvi, halı ihracatına uygulanıyor. Olay tamamen siyasi, Irak ve Mısır ile de benzer sıkıntılar yaşanıyor. Biz üyelerimize ‘yumurtaları aynı sepete koymayacağız’, dedik. Bunun için üyelerimizi başka denizlere yelken açtırıyoruz. Zoom üzerinden ikili görüşmeler yapıyoruz. Dünya globalleşti, elektronik ticaret arttı. Bu krizleri fırsata çevirmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu.
‘YAKINDA SORUN KALMAYACAKTIR’
Dünyanın en fazla halı ithal eden ülkeleri arasında yer alan Suudi Arabistan, 2018 yılında 372 milyon dolarlık ithalatının yüzde 71.4’ünü yaklaşık 276 milyon dolarlık kısmını Türkiye’den yapmıştı. Gaziantep Halı İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Kaplan, iki ülke arasındaki sıkıntının kritik boyuta gelmeden, görüşmeler yoluyla aşılma noktasına geldiğini anlattı. Kaplan, “Sene sonuna kadar eski normal ilişkilerimize geleceğini tahmin ediyoruz. Türkiye’nin halı ihracatında Suudi Arabistan’ın payı yüzde 11-12 civarında ki kayda değer bir düşüş de olmadı. Firmalarımız dolaylı olarak ihracatlarına devam ettiler, bir kısmına da 1 ila 3 aylık süreler tanındığı için ihracatlarını sürdürebildiler. Ama zaten sene sonuna kadar hiçbir sorun kalmayacağını düşünüyoruz” dedi.
‘BİZİM İÇİN PAZAR BİLE DEĞİL’
Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (ETBİR) Başkanı Ahmet Yücesan ise, Suudi Arabistan’ın kendileri için eser miktarda bile payı olmadığını belirterek, “Bizim için pazar bile değil” dedi. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Başkanı İbrahim Afyon da “Bizim pek ihracatımız yoktu. Son 6 aylık dönemde 1.5 milyon dolarlık kuluçkalık, damızlık yumurta ihraç etmiştik. Bizim için kayda değer bir miktar değil ama buna rağmen peynir, süt, bal ile birlikte yumurta ihracatını da engelleyen karar aldılar” dedi.
